انواع تجهیزات نفت و گاز

انجام فرآیند پالایش نفت و گاز خام نیازمند تجهیزات مخصوص است که شرکت‌های مختلف به دنبال ساخت و تولید بهترین و پربازده‌ترین دستگاه‌ها هستند. از مهمترین نکات در تولید این محصولات، تولید آلیاژهای مختلف در تجهیزات نفت و گاز است. زیرا باید در برابر عواملی مانند خوردگی مقاوم باشند. تجهیزات نفت و گاز و پتروشیمی برای مواردی مثل ذخیره سازی، انتقال، کنترل حرارت، کنترل جریان و… کاربرد دارند. به طور کلی تجهیزات نفت و گاز به دو دسته دوار و ثابت تقسیم‌بندی می‌شوند. تجهیزات دوار با سرعت و حالت‌های مختلف مانند رفت و برگشت یا چرخش در حرکت و برای پردازش مایعات در سیستم کاربرد دارند که توربین، پمپ، کمپرسور، موتور و گیربکس را شامل می‌شوند.

مبدل‌های حرارتی پایپینگ تانک‌های ذخیره سازی شیر دستگاه کاهنده فشار بویلر کوره و هیتر خطوط لوله همه تجهیزات نفت و گاز و پتروشیمی باید با توجه به محل مورد استفاده طراحی شوند و جهت اطمینان از ایمنی و کارکرد صحیح، دستگاه مورد بازرسی و کنترل قرار بگیرند.

وظیفه این مبدل‌ها دریافت گرما و استفاده‌ی مجدد از آن است. به زبان ساده یک لوله حاوی مایع سرد را درنظر بگیرید که توسط مایع گرم احاطه شده است. هنگام عبور مایع از از داخل لوله، گرمای مایع بیرونی به مایع سرد منتقل می‌شود و بالعکس. همچنین باوجود مبدل حرارتی، مایع سرد بدون مخلوط شدن با مایع گرم می‌تواند از کنار آن عبور کند. به این ترتیب گرما بدون این‌که اتلاف شود انتقال می‌یابد. مبدل‌های حرارتی به سه نوع جریان موازی، مخالف یا ناهمسو و مبدل‌های متقاطع دسته‌بندی می‌شوند.

برای انتقال گازها و مایعات داخل واحد صنعتی به کار می‌روند. با توجه به شرایط محیطی از جنس استیل، چدن، مس، پلاستیک و… ساخته می‌شوند.

برج‌ها یا تانک‌ها ظروف بزرگی معمولا از جنس فلز هستند که برای ذخیره موقت مایعات و گازهای مختلف به کار می‌روند. عمل تقطیر و جداسازی مواد خام و تولید محصولات ثانویه مثل بنزین، گاز، قیر و … در این بخش و با استفاده از تجهیزات مخصوص انجام می‌شود.

در صنایع و تجهیزات نفت و گاز، شیرآلات صنعتی برای مهار جریان و کنترل فشار سیالات استفاده می‌شوند. به‌دلیل این که مواد داخل لوله‌ها و تجهیزات پتروشیمی برای محیط زیست و کارکنان آن محل خطرناکند باید از عدم نشتی شیرها اطمینان حاصل کرد. باتوجه به نوع مواد عبوری، جنس شیرآلات می‌تواند استیل، فولاد، چدن و … باشد. شیرها به دو نوع کلی دستی و خودکار تقسیم بندی می‌شوند.

جریان مایعات و گازها را کنترل و در مواقع لزوم جریان را قطع و وصل می‌کند. فشار مایعات و گازها و همچنین مقدار عبوری آن‌ها را تنظیم می‌کند. از بازگشت مایعات و گازهای عبور کرده جلوگیری می‌کند.

جهت آزادسازی فشارهای موادی مانند گاز، بخار آب، مایعات و … در پالایشگاه‌ها به‌کار می‌روند. وجود این دستگاه برای حفاظت از اپراتور و خود تجهیزات استفاده شده ضروری است. زیرا در صورت نبود این دستگاه، فشار افزایش یافته و علاوه بر آسیب به تجهیزات موجب قطعی سیستم شده و در موارد شدید خطر جانی به‌دنبال دارد. به همین دلیل یکی از مهمترین تجهیزات نفت و گاز محسوب می‌شوند.

یکی دیگر از اجزای تجهیزات نفت و گاز، خطوط لوله یا پایپ‌لاین هستند که مانند رگ‌های خونی عمل می‌کنند. وظیفه آن‌ها حمل و انتقال مواد به پالایشگاه‌ها و سایر شرکت‌ها است. خطوط لوله نفت برای انتقال فرآورده‌های نفتی و خطوط گاز برای انتقال گاز طبیعی برای مصارف خانگی به کار می‌روند.